Jak pisać historię Europy Środkowej i Wschodniej? Odpowiedź na pytanie ankietowe

Autor zwraca uwagę, order iż zadane w tytule pytanie należy poprzedzić wyjaśnieniem, jak rozumie się pojęcie Europy Środkowej i Wschodniej. Mając świadomość, iż każde pisanie o historii obecnie dane jest a priori poprzez charakter dyskursów, w które badacz włącza się swoimi narratywami i które jednocześnie za ich pośrednictwem współtworzy, przekonany jest, że prawdę historyczną odnajduje się w nieustannym dialogu pomiędzy przeszłością a teraźniejszością. W sporze o (nie)możliwość pisania historii opowiada się po stronie tych, którzy przekonani są o możliwości, a nawet konieczności prób opisania historii. Z własnego (czeskiego) punktu widzenia nie traktuje Europy Środkowej i Wschodniej jako części jednego narratywu, ponieważ oba pojęcia odbiera jako konstrukty innego rodzaju. Pojęcie Europy Środkowej można, zdaniem autora, wykorzystywać jako sposób zwrócenia uwagi na narody tego obszaru, które same siebie postrzegają jako organiczną część Zachodu oraz nie mogą (i nie mogły) pogodzić się z wpisywaniem ich w kontekst wschodni. Aczkolwiek literacka konstrukcja Europy Środkowej wydaje się być prostsza od politycznej, pozostaje pytanie, czy nadejdzie kiedyś generacja, która to, co ?my? i ?nasze? (kultura, literatura) odniesie do obszaru środkowoeuropejskiego. Drogę do skonstruowania historii Europy Środkowej upatruje autor w próbie ujęcia historii jako wypowiedzi problemowej na temat przemian zbioru pojęć wytwarzanego przez zderzenia, korespondencje i przenikanie się różnych podzbiorów: poszczególnych podmiotów i subiektywności; zakładając jako najwłaściwsze, z metodologicznego punktu widzenia, podejście komparatystyczne.

 

ISSN: 1733-165X

Tytuł dokumentu	Typ	Rozmiar
Janousek	[pdf]	[522 KB]